Jazda samochodem wiąże się przede wszystkim z koniecznością stosowania się do przepisów regulujących prawa i obowiązki uczestników ruchu drogowego. Do nich zalicza się m.in. ograniczona prędkość na danych odcinkach dróg publicznych. Ograniczenia prędkości można podzielić na dwa rodzaje: wynikające z zasad ogólnych lub z oznaczeń na drogach.
Limity prędkości na polskich drogach
Dopuszczalna prędkość w obszarze niezabudowanym według artykuł 20 ustawy Prawo o ruchu drogowym wynika z rodzaju drogi, po której się poruszamy i tak w przypadku samochodu osobowego jadącego po zwykłej drodze będzie, to 90 km/h, dla drogi dwujezdniowej o 2 pasach w każdą stronę oraz drogi ekspresowej jednojezdniowej 100 km/h, dla drogi ekspresowej dwujezdniowej 120 km/h i wreszcie dla autostrady 140 km/h. Standardowa prędkość w obszarze zabudowanym wynosi 50 km/h (z dniem 1 czerwca 2021 r. wchodzi w życie znowelizowana ustawa znosząca podwyższenie prędkości w porze nocnej do 60 km/h).
Odstępstwem od powyższej reguły jest sytuacja kiedy określenie maksymalnej dozwolonej prędkość następuję poprzez znaki pionowe. z których najpowszechniejszym jest B-33 „ograniczenie prędkości”. Najczęściej wiąże się to z nakazem poruszania się obniżoną prędkością, choć zdarzają się się odcinki jezdni w obszarach zabudowanych, na których znak ten dopuszcza wyższą prędkość. Połączenie znaku B-33 ze znakiem D-42 “obszar zabudowany” oznacza, że limit prędkości obowiązuje dla całego obszaru zabudowanego (§ 15 ust. 4 rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych) i nie odwołują go np. skrzyżowania.
Prędkość bezpieczna
Nie zawsze jednak poruszanie się zgodnie z administracyjnym limitem prędkości jest uzasadnione w konkretnych okolicznościach. Zgodnie bowiem z artykułem 19 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym: “Kierujący pojazdem jest obowiązany jechać z prędkością zapewniającą panowanie nad pojazdem”. Przepis ten należy interpretować w ten sposób, że jeśli warunki na drodze wskazują, że należy zredukować prędkość poniżej ograniczenia, to taką prędkość należy uznać za bezpieczną.
Do czynników wpływających na dobór przez kierowcę bezpiecznej w konkretnej sytuacji prędkości, należy zaliczyć:
- wymiary zewnętrzne pojazdu,
- obciążenie pojazdu,
- prędkość pojazdu oraz jego możliwości przyspieszenia,
- dynamika hamowania pojazdu,
- stateczność pojazdu.
Choć przepisy ruchu drogowego nie określają minimalnej prędkości, to artykuł 19 ust. 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym zobowiązuje kierowcę do jazdy z prędkością nieutrudniającą jazdy innym uczestnikom ruchu. Zatem zbyt wolna jazda bez ważnego powodu jest również niedopuszczalna. Prędkość należy zawsze dopasować do panujących na drodze warunków i okoliczności.
